Do zakażenia bakterią dochodzi zazwyczaj na skutek wdychania rozpylonych w powietrzu kropel zanieczyszczonej wody. Bakteria po wniknięciu do organizmu atakuje układ oddechowy wywołując chorobę zwaną legionellozą. Choroba ta występuje w kilku postaciach i objawia się kaszlem, gorączką oraz zaburzeniami oddychania. Niekiedy prowadzi do silnego zapalenia płuc, a w skrajnych przypadkach do śmierci. Większość przypadków infekcji bakteriami z rodzaju Legionella jest związanych z nieodpowiednio eksploatowanymi instalacjami ciepłej wody. Państwowy Zakład Higieny szacuje, że obecność bakterii Legionella można wykryć w niemal 100% instalacji ciepłej wody budynków mieszkalnych i w 30 – 60% instalacji budynków publicznych.
Pierwszy odnotowany przypadek wybuchu epidemii legionellozy miał miejsce w 1976 roku w hotelu w stanie Filadelfia. Jej ofiarami byli głównie uczestnicy zjazdu weteranów Legionu Amerykańskiego (stąd nazwa legionelloza, choroba legionistów). Na 221 przypadków zachorowań, stwierdzono aż 34 zgony.
Trzy stadia rozwoju choroby:
Postać płucna |
Postać pozapłucna |
|
| Legionellozowe zapalenie płuc (choroba legionistów)- mogące prowadzić do niewydolności wielonarządowej. Objawy: gorączka, bóle mięśniowe, suchy kaszel, trudności w oddychaniu, powiększenie śledziony i wątroby, biegunka, a nawet zaburzenia świadomości. Od momentu zakażenia bakterią Legionella pneumophila do wystąpienia objawów mija około 2-10 dni. W skrajnych przypadkach do 20 dni | Gorączka Pontiac– łagodna, podobna do grypy postać pozapłucna, niepowodująca zgonów. Objawy, które mogą wystąpić, to głównie kaszel, uczucie wycieńczenia, gorączka, bóle mięśniowe i bóle głowy. Od momentu zakażenia bakterią Legionella pneumophila do wystąpienia objawów mija około kilka godzin do 3 dni. Ten typ legionellozy zwykle przechodzi samoistnie. | Ciężka postać pozapłucna- zakażenie uogólnione z objawami sepsy; obarczone bardzo wysokim wskaźnikiem śmiertelności. Ta postać zakażenia obserwowana jest głównie u osób w immunosupresji np. po transplantacji. |
Spośród 50 gatunków, bakteriami najczęściej powodującymi legionellozę, są bakterie Legionella pneumophila. Według szacunkowych danych, pałeczki Legionella są przyczyną 6-7 tysięcy przypadków zachorowań w Niemczech i około 1 tysiąca w Anglii. W USA natomiast liczba przypadków powiązanych z bakteriami Legionella pneumophila wynosi około 200 tysięcy. Wraz z upływem czasu, liczba możliwości zwalczania i zapobiegania tej chorobie nieustannie rośnie, a wszystko to dzięki wypracowanym przez lata coraz bardziej precyzyjnym metodom wykrywania skażeń wody oraz ich likwidacji. Przy pomocy profesjonalnej dezynfekcji oraz dodatkowych instalacji, z każdej wody można skutecznie wyeliminować szkodliwe drobnoustroje.
Leczenie:
Diagnostyka choroby jest trudna, gdyż bakterie te mają specyficzne wymagania wzrostowe i nie wszystkie pracownie mikrobiologiczne prowadzą diagnostykę w tym kierunku. W przypadku podejrzenia choroby materiałem do badań mikrobiologicznych jest materiał pobrany z dolnych dróg oddechowych.
W większości przypadków rozpoznanie choroby opiera się na podstawie wyników badań serologicznych, czyli wykrycia antygenów bakterii w moczu lub w wydzielinie z dróg oddechowych albo określenia miana przeciwciał specyficznych dla bakterii Legionella w dwóch pobraniach krwi.
Leczenie legionelozy polega na zastosowania antybiotyków, zwłaszcza z grupy makrolidów przez okres ok. 3 tygodni.
